Vân Đồn hướng tới đặc khu kinh tế

Một góc đô thị Cái Rồng (huyện Vân Đồn) hôm nay. Ảnh: Đỗ Phương

Nền tảng cho đặc khu kinh tế

Với diện tích rộng hơn 2.000km2, Vân Đồn có những điểm khác biệt rất lớn so với 14 khu kinh tế ven biển của cả nước. Đó là điều kiện giao thông thuận lợi cả đường bộ, hàng không, đường biển. Cùng với đó là những giá trị về tài nguyên thiên nhiên, cảnh quan, sinh thái, vùng biển rộng với hơn 600 đảo đá và đất, là điều kiện để Vân Đồn có cơ hội phát triển công nghiệp giải trí và kinh tế biển. Theo quy hoạch đã được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt, Vân Đồn sẽ là khu kinh tế tổng hợp và du lịch biển đảo chất lượng cao với tổng diện tích tương đương với quốc đảo Singapore. Hiện Quảng Ninh đang tập trung chuẩn bị cơ sở hạ tầng thiết yếu cho Khu kinh tế Vân Đồn trong tương lai, nhằm phát huy và khai thác tốt nhất tiềm năng du lịch to lớn, đặc sắc của Vịnh Hạ Long và Vịnh Bái Tử Long, tạo động lực để phát triển, đồng thời chủ động khai thác lợi thế trong hợp tác phát triển dọc vành đai kinh tế ven biển Việt Nam - Trung Quốc. Định hướng và mục tiêu phát triển của Đặc khu kinh tế Vân Đồn có sự khác biệt, không phá vỡ quy hoạch với các khu kinh tế liền kề, mà góp phần liên kết thúc đẩy phát triển khu kinh tế cửa khẩu Móng Cái, Hải Hà và Đình Vũ - Cát Hải.

Xuất phát từ tình hình thực tế địa phương trong điều kiện ngân sách còn hạn hẹp, Quảng Ninh đã chủ động kêu gọi thu hút đầu tư, đặc biệt là các nhà đầu tư chiến lược theo hình thức đối tác công - tư. Vừa chủ động tìm, mời gọi nhà đầu tư đủ lực để có thể làm sân bay và khu du lịch phức hợp có casino trong cùng một lúc, tỉnh vừa tự bỏ ngân sách thực hiện giải phóng mặt bằng làm cơ sở hạ tầng. Không chỉ vậy, trong phạm vi của địa phương, các thủ tục hành chính được rút gọn nhiều lần đã thuyết phục các nhà đầu tư khi đến với Quảng Ninh. Điều này càng khẳng định quan điểm thống nhất, nhất quán trong chỉ đạo, điều hành của lãnh đạo tỉnh với nhà đầu tư, quyết tâm của cả hệ thống chính trị để tạo động lực phát triển đối với khu kinh tế đặc biệt này. Thời gian qua, Quảng Ninh đã huy động hơn 36.000 tỷ đồng, trong đó có 30.000 tỷ đồng từ các doanh nghiệp đầu tư trong nước và nước ngoài. Để có một đặc khu đúng như kỳ vọng của Quảng Ninh là khu kinh tế phát triển năng động, hiện đại, thành phố biển quốc tế văn minh và hiện đại, trung tâm công nghiệp giải trí có casino, du lịch biển đảo cao cấp và là cửa ngõ giao thương quốc tế, thì Vân Đồn cần được đầu tư hạ tầng cơ sở một cách hiện đại, hệ thống và đồng bộ. Trong đó, ưu tiên các hạng mục công trình, như: Xây dựng cảng hàng không đồng bộ với hệ thống giao thông kết nối với du lịch, xây dựng hệ thống cảng tàu chuyên dụng và hiện đại, khu vui chơi giải trí có hạng mục casino. Với việc trải thảm đỏ thu hút đầu tư, Tập đoàn Sun Group, một nhà đầu tư lớn đã từng đầu tư thành công ở Đà Nẵng, Phú Quốc, nay tiếp tục chọn Quảng Ninh là điểm đến mới với các dự án nghìn tỷ đồng, trong đó có dự án Sân bay Vân Đồn và khu du lịch phức hợp có casino trong khu kinh tế, dự án Cảng hàng không Quảng Ninh có tổng số vốn trên 7.500 tỷ đồng. Không để nhà đầu tư phải chờ đợi, cùng với việc mời gọi, tỉnh Quảng Ninh đã tập trung triển khai công tác giải phóng mặt bằng phục vụ cho dự án Cảng hàng không này. Tuyến đường cao tốc Hạ Long - Móng Cái trước đây đã có nhà đầu tư nghiên cứu, đề xuất hướng tuyến, nay được điều chỉnh kịp thời để con đường cao tốc này đi qua Khu kinh tế Vân Đồn kết nối với tuyến đường cao tốc Hạ Long - Hải Phòng - Hà Nội, tạo trục giao thông xuyên suốt các trung tâm kinh tế khu vực phía Bắc.

Phối cảnh tổng thể Khu dịch vụ du lịch phức hợp cao cấp Vân Đồn.

Diện mạo mới đang dần hình thành

Có thể khẳng định, hành trình gần 10 năm từ ngày ý tưởng xây dựng Khu kinh tế tổng hợp Vân Đồn được Thủ tướng Chính phủ ban hành bằng Quyết định 786/2006 về phê duyệt Đề án phát triển kinh tế - xã hội khu kinh tế Vân Đồn và Quyết định 120/2007 về thành lập Khu kinh tế ven biển Vân Đồn, Quảng Ninh đã nỗ lực không ngừng nghỉ, vượt qua nhiều khó khăn, thách thức để chế tác “hòn ngọc thô” trở thành hòn ngọc quý trong tương lai. Phấn khởi trước sự “thay da đổi thịt” của Vân Đồn, Phó Bí thư Thường trực Huyện ủy Vân Đồn Nguyễn Hải Lý chia sẻ: Đến nay, nhiều công trình, hạ tầng kỹ thuật quan trọng về đường giao thông, điện ở Khu kinh tế Vân Đồn đang được hoàn thiện; nhiều dự án đầu tư về du lịch, dịch vụ đã được triển khai. Giai đoạn 2010-2015 được xem là bước khởi động với bao nỗ lực về đền bù, giải tỏa, phát triển hạ tầng, thu hút các nhà đầu tư. Mặc dù giai đoạn này chưa được Trung ương đưa vào danh sách ưu tiên vốn đầu tư về hạ tầng, nhưng Quảng Ninh đã vận dụng sáng tạo những cơ chế, chính sách của Trung ương, của tỉnh để triển khai thực hiện. Với việc dùng vốn ngân sách địa phương tập trung cho công tác giải phóng mặt bằng, đến nay hạ tầng giao thông trong khu kinh tế bước đầu đã được kết nối.

So với 10 năm trước, Vân Đồn hôm nay thực sự đổi thay, hấp dẫn hơn. Nhưng nhìn về phía trước, để trở thành một đặc khu kinh tế, cần chung sức của nhiều cấp, nhiều ngành và sự đồng lòng của người dân nơi đây. Đến Vân Đồn hiện nay như một đại công trường với nhiều dự án trọng điểm, trong số đó phải kể đến dự án tuyến đường trục chính nối các khu chức năng chính Khu kinh tế Vân Đồn đã cơ bản hoàn thành. Điểm nhấn quan trọng trong Khu kinh tế Vân Đồn là dự án Cảng hàng không Quảng Ninh đang được các nhà thầu triển khai bóc lớp đất hữu cơ và làm đường công vụ phục vụ thi công. Hiện đã hoàn thành khoảng 80% công tác bóc lớp đất hữu cơ trên số diện tích đã được giải phóng mặt bằng và khoảng 40% khối lượng đường công vụ. Song song với việc thực hiện dự án sân bay Vân Đồn, Tập đoàn Sun Group đang thực hiện Dự án Khu dịch vụ du lịch phức hợp cao cấp, trong đó có hạng mục casino tại Vân Đồn. Rồi những khu nghỉ dưỡng cao cấp, các khu du lịch, các dự án mang dáng dấp, cái hồn cho đảo ngọc Vân Đồn là một đặc khu kinh tế sánh vai với bạn bè, đang gấp rút chạy đua với thời gian...

Có thể thấy, những dự án tạo nền cho một khu kinh tế ven biển phát triển năng động, hiện đại đang được Quảng Ninh nỗ lực triển khai. Hy vọng rằng Vân Đồn sẽ cất cánh bay lên trở thành vùng kinh tế đặc biệt, năng động.